The True Path

ඉස්ලාම් දහම තුල වෙළඳාම ආගමික චාරිත්‍රයක් ලෙස සලකනු ලැබේ. මේ හේතුවෙන් ව්‍යාපාරික ආචාර ධර්ම ඉස්ලාම් දහමේ මූලධර්මත් සමග ඍජුවම බැඳී පවතී. මුස්ලිවරයෙකු වෙළඳාම් කිරීමේදී කුරානයෙන් සහ හදිස්වලින් පෙන්වා දෙන රාමුව තුල සිදු කල යුතුය. සාධාරණ අන්දමින් වෙළඳාම් කරන තැනැත්තාට කුසල් ලැබෙන අතර අසාධාරණ ලෙස හම්බ කරන තැනැත්තාට අකුසල් ලැබෙන්නේය. මේ නිසා ව්‍යාපාරිකයෙකු සෑම විටම අවංකභාවය, සාධාරණත්වය සහ සමාජ වගකීම් රැක ගත යුතුය. මද්යන් වැසියන් හට ශුඅ'යිබ් නබි තුමා මෙසේ පැවසූ බව කුරානයේ සඳහන් වේ. "මාගේ ජනයිනි! කිරුම් මිනුම් කටයුතු සාධාරණව ඉටු කරනු. මිනිසුන්ට (දිය යුතු) ඔවුන්ගේ වස්තුව අඩු නොකරනු. භූමියේ අපරාධ කරමින් සැරිසැරීම් නොකරනු" (කුරානය 11:85).  අල් කුරානයෙන් පොලිය තහනම් කොට වෙළඳාම අනුමත කොට තිබේ. ඒ සම්බන්දයෙන් කුරානය මෙසේ දන්වා සිටි:  "වෙළඳාම පොලිය මෙන්ම වන්නේයැයි ඔවුන් පැවසුහ. එහෙත් අල්ලාහ් පොලිය තහනම් කොට වෙළඳාම අනුමත කොට ඇත" (කුරානය 2:275). මුස්ලිම්වරයෙකු වෙළඳාම් කිරීමේදී හෝ වෙනයම් අවස්ථාවකදී හෝ  පොලියට සම්බන්ද වීමෙන් සම්පුර්ණයෙන්ම වැලකී සිටිය යුතුය. තවද මුස්ලිම්වරුන්ට ෂ...

ඉස්ලාම් දහම අනුව ඕනෑම අවශ්‍යතාවයකදී පිහිට පැතිය යුත්තේ අල්ලාහ්ගෙන් ය. එසේ තිබියදී පිහිට සොයා ඇදුරන් ගේ උදව් පැතීම විශාල පාපයකි. එවැනි දේවල් කිරීමේදී කාෆිර් ජින් වරුන්ගේ උදව් පැතිය යුතුව තිබේ. එහි මුල් පියවර වශයෙන් ජින්වරුන්ට අවනත විය යුතුය. එහි ප්‍රතිපලයක් ලෙස ඔහු ඉස්ලාම් දහමින් ඉවත් වේ. මේ හේතුව නිසා ඉස්ලාම් දහමින් සුර පැළඳීම සහ මන්ත්‍ර ගුරුකම් කිරීම තහනම් කොට තිබේ. උක්බා බින් ආමීර් රලි තුමා වාර්තා කරන වග නම්: එක් අවස්ථාවකදී මිනිසුන් දස දෙනෙකුගෙන් යුත් කණ්ඩායමක් නබිතුමා වෙත පැමිණ තිබේ. එවිට ඔවුන්ගෙන් එක් අයෙකු හැර අනෙක් නවදෙනාටම නබිතුමා විසින් අතට අත දී පිළි ගෙන තිබේ. මෙම සිදුවීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කල සහාබවරු එසේ කිරීමට හේතුව කුමක්දැයි නබි තුමාගෙන් විමසා ඇත. ඊට පිළිතුරු දුන් නබි තුමා පවසා ඇත්තේ එම තැනැත්තා සුරයක් පැළඳ සිටින බවයි. මේ බව දැනගත් එම තැනැත්තා වහාම එම සුරය ගලවා විසි කොට ඇත. ඉන් පසු නබිතුමා ඔහුට අතට අත දී පිලි ගෙන තිබේ. ඉන් පසු නබිතුමා සහාබවරුන් අමතා, "සුර පැළඳ සිටින ඕනෑම කෙනෙක් දෙවියන්ට සමානයන් ඇති කරන්නේ යැයි" පවසා ඇත. (අහ්මඩ් 16969). (මෙම හදිසය සහිහ් බව ෂෙයි...

මිනිසා මොනතරම් ස්වාදීන යැයි සිතුවත් ඔහු අන්ත අසරණ තත්වයට පත්වූ අවස්ථාවකදී පිහිට වීමට සිටින්නේ අල්ලාහ් පමණි. ඇයිද යත් අල්ලාහ් මිනිසාගේ මැවුම්කරු ය. ඒ අනුව මිනිසා අල්ලාහ් කෙරෙහි අචල විශ්වාසයෙන් යුතුව යමක් අයද සිටියේ නම් ඔහුට එය ලබා නොදී හරින්නේ නැත. සත්‍ය වශයෙන්ම අල්ලාහ් හැර මිනිසාගේ අවශ්‍යතා ඉටු කිරීමට වෙනත් දෙවි කෙනෙකු නැත.  විශේෂයෙන්ම අසාධාරණයට ලක් වූ අයගේ කන්නලව්වලට අල්ලාහ් පිළිතුරු ලබා දෙන්නේය. එය මිනිසාට පමණක් නොව සතුන්ට පවා එකසේ බල පාන්නේය.   කෙසේ වෙතත් යම් කිසිවෙකු අල්ලාහ් තම ප්‍රාර්ථනාව ඉටු කරයිදෝ යන සැකයෙන් සිටින්නේ නම් ඔහුගේ ප්‍රාර්ථනයන් ඉටු කරන්නේ නැත. එපමණක් නොව අල්ලාහ් සමග වෙනත් දේවල් ආදේශ කිරීමද ප්‍රාර්ථනයන් ඉටු නොවීමට එක් හේතුවකි. මේ නිසා අල්ලාහ්ගෙන් ප්‍රාර්ථනා කිරීමේදී සාස්තෘ වරුන්ව අතර මැදියන් ලෙස පත් කර ගැනීම හෝ වෙනත් පිළිම වලින් උදව් පැතීම කිසිසේත්ම නොකළ යුතුය.     අල් කුරානයේ මෙසේ සඳහන් කොට ඇත. "මාව (අල්ලාහ්ව) අමතන්න, මම නුඹලාට පිළිතුරු දෙන්නෙමි. කවරහු මට නැමදුම් කිරීමෙන් ඈත්වී අහංකාරකම් පෙන්වන්නේද, ඔවුහු නින්දාවට පත්වූවන් ලෙස නිරයට ඇතුලුවන්නෝ...

කෙනෙකුගේ යෞවනය ඔහුගේ ජිවිතයේ දී ලබන ස්වර්ණමය අවස්ථාව වේ. එහෙත් එය නිවැරදි මාර්ගයට යොමු කල හැකි වන්නේ ළමා කාලයේදී ම ඔවුන්ට නිවැරදි මාර්ගය පෙන්වා දුන්නේ නම් පමණි. ඉස්ලාම් දහම අනුව එය දෙමව්පියන්ට පැවරෙන පරම වගකීමක් ද වේ. අල් කුරානය ඒ සම්බන්දයනේ තරයේ අවවාද කොට ඇත. මේ නිසා ළමුන්ව නිසි මගට ගැනීම වෙනුවෙන් දෙමව්පියන් ආදර්ශමත් අන්දමින් ජිවත් වීම ඉතාමත් වැදගත් කොට සැලකිය යුතුය. ඇයිද යත් ළමා කාලයේදී අවවාදයට වඩා ආදර්ශය ඉතා ඉහලින් ක්‍රියා කරන නිසාය. එය නිසි කලට සිදු නොවුයේ එනම් දරුවන්ව නිසි මගට ගැනීම ඉතා දුෂ්කර කාර්යයක් වනු ඇත. මේ නිසා කුඩා අවදියේදීම සලාතයේ සහ උපවාසයේ මෙන්ම අනෙක් ආගමික වත් පිළිවෙත්හි වැදගත්කම පෙන්වා දීමට වග බලා ගත යුතුය.  නිවැරදි මාර්ගයේ සිටින දරුවන් ගැන දෙමව්පියන් ට මෙන්ම සමාජයටද සතුටු විය හැකිය. තරුණ සහාබා වරුන් නබි තුමා ළඟ සිටීම නිසා දේව විශ්වාසය ගැන හොඳ අධ්‍යාපනයක් ලැබුවෝය. ඒ ගැන ජුන්දුබ් රලි තුමා මෙසේ වාර්තා කරන්නේය. "අපි නබි සල් තුමා ළඟ සිටි ශක්තිමත් තරුණයින් වූයෙමු. තවද එම සමයේදී අපි අල් කුරානය ඉගෙන ගැනීමට පෙර ඊමානය ගැන ඉගෙන ගත්තෙමු. පසුව අපි කුරානය ඉගෙන ගත් අතර එම...