ඉස්ලාමයේ තුන්වැනි වගකීම වන සකාත් (Zakat, the third responsibility of Islam)

ඉස්ලාම් දහම අනිවාර්ය කොට ඇති කරුණු පහ අතරින් තුන්වැන්න zසකාත් ය. එය දුප්පතුන්ගේ ආර්ථිකය නගා සිටුවීම සඳහා ඇති මහඟු වැඩ පිළිවෙලකි. සකාත් ගෙවීම නිසා කෙනෙකුගේ ධනය අඩු වන්නේ නැත. නබිතුමා පවසා ඇති හදිසයකට අනුව සකාත් ගෙවන්නාගේ ධනය අල්ලාහ් වැඩි කරන්නේය (සහිහ් බුහාරි). තවද මුස්ලිම්වරයෙකු කරන හොඳම පුණ්‍ය කර්මය තම ධනයට සකාත් ගෙවීම බව නබිතුමා පවසා තිබේ (සහිහ් මුස්ලිම්). සකාත් යනු දුප්පතුන්ට ධනවතුන් කෙරෙහි ඇති අයිතියකි (සහිහ් බුහාරි). මේ නිසා සෑම ධනවතෙකු විසින්ම අනිවාර්‍යයෙන්ම සකාත් ගෙවිය යුතු ය. 

මුස්ලිම්වරයෙකු ඔහුට අයත් zසකාත් ගෙවීම නිසා ඔහුගේ ඉතිරි ධනය පිරිසිදු වන්නේය. තවද එය කෙනෙකුගේ මරණයෙන් පසු ජිවිතය සඳහා විශාල ආයෝජනයක් ද වේ. මෙම zසකාත් බද්ද සෑම ධනවතෙකු විසින්ම නිසියාකාරව ඉටු කරන්නේ නම් ලෝකයේ පවතින දිළිඳු කම තුරන් කල හැකි වනු ඇත. 

ධනවතුන් විසින් zසකාත් බද්ද සෑම චන්ද්‍ර වර්ෂයක් පාසාම ඉටු කල යුතුය. ඒ අනුව නිසාබ් ප්‍රමාණයට වඩා ඇති රන්, රිදී, ව්‍යාපාර වස්තු, මුදල් වෙනුවෙන් සකාත් ගෙවිය යුතු වේ. නිසාබ් යනු: රත්‍රන් ග්‍රෑම් 85 ක් හෝ රිදී ග්‍රෑම් 595 ක් ය. එළුවන් බැටළුවන් වැනි සතුන් සඳහාද  ධාන්‍ය සඳහා ද ඊට අදාළ අවස්ථාවලදී දහමින් නියම කොට ඇති පරිදි සකාත් ගෙවිය යුතුය. 

ඉස්ලාම් දහම තුල සකාත් ගෙවීම සලාතය තරම්ම වැදගත් වේ.  ඒ අනුව කුරානයේ සකාතය ගැන සඳහන් වන සෑම තැනම සලාතය ගැනත් සඳහන් කොට තිබේ. උදාහරනයක් ලෙස කුරානයේ එක් තැනක මෙසේ සඳහන් කොට ඇත. "ඔවුහු සලාතය සහතික කරන්නෝය. zසකාතයද දෙන්නෝය. තවද, ඔවුහුම එලොව ගැනද ස්ථිරව විශ්වාස කරන්නෝය" (කුරානය 27:3). මේ නිසා සලාතය ඉටු කරමින් zසකාතය පැහැර හැරීම බලවත් වරදකි. මේ නිසා නබිතුමාගේ අභාවයෙන් පසු ඉස්ලාමයේ පළමු කලීෆා වරයා වන අබුබක්කර් රලි තුමා zසකාත් ගෙවීම ප්‍රතික්‍ෂේප කල අයට විරුද්ධව යුද්ධ ප්‍රකාශ කොට ඇත.  

සකාත් ලැබීමට සුදුසුකම් .ලබන්නන් කව්රුන්ද යන්න කුරානයේ මෙලෙස සඳහන් වේ. "(සකාත් නමැති අනිවාර්ය වූ) දානය දිලින්දන්ටද, දුප්පතුන්ටද, එම කාර්ය සඳහා සේවය කරන්නන්ටද, (ඉස්ලාමය වෙත) සිත් ඇදී සිටින්නන්ටද, වහලුන්ව නිදහස් කිරීමටද, ණයකරුවන්ටද, අල්ලාහ්ගේ මගෙහි සිටින්නන්ටද, මගියාටද අයත් වේ" (කුරානය 9:60). 

කෙනෙකුගෙන් යැපෙන්නන්ට zසකාත් අයත් වන්නේ නැත. ඒ අනුව කෙනෙකුගේ භාර්යාවට සහ දෙමව්පියන්ට සකාත් හිමි වන්නේ නැත. ඔවුන් වෙනුවෙන් වියදම් කළ යුත්තේ පෞද්ගලික ධනයෙන් ය. 

සකාත් වලට අමතරව සකාතුල් ෆිතර් සහ සදකා ගැන ඉස්ලාම් දහම පවසා තිබේ. සදකා යනු ස්වෙජ්ජාවෙන් දෙනු ලබන දීමනාවකි. එය තමන් කැමති තරම් තමන් කැමති අය වෙනුවෙන් ලබා දිය හැකිය. එසේම සකාතුල් ෆිතර් උපවාස මාසය අවසන් වීමෙන් පසු දෙනු ලැබේ. එය දුප්පත් උදවියට රමලාන් උත්සවය සැමරීමට උපකාරී වේ. 

By Fasy Ajward.B.Sc (Sp.Phy) Hons.Japura,

Ex: Research officer at Ceylon Institute of Scientific and Industrial Research.

https://www.facebook.com/thetruepathofislam
http://truepath1.blogspot.com/
Twiter:- thetrue_path