වහාබ්වාදය යනු කුමක්ද? (What is Wahabism?)

වහාබ්වාදය ගැන කතාකරන බොහෝ අයට එහි අගක් මුලක් දන්නේ නැත. ඇත්ත වශයෙන්ම මෙම භීතිකාව මුලින්ම ඇතිකළේ බටහිර ජාතින් විසින් ය. ඔවුන්ට උවමනා කලේ එම සංවිදානයේ නම භාවිතා කොට මුස්ලිම්වරුන්ව බේද කිරීම යි. එසේ කිරීමෙන් ඔවුන්ගේ අරමුණු දිනා ගැනීමට පහසු විය. 

ඇත්ත වශයෙන්ම ඉස්ලාම් දහමේ පිල් බෙදීමක් නැත. ඒ අනුව කිසිවෙකුට ඉස්ලාම් දහම තුල අලුත් වාදයක් ගොඩ නැගිය නොහැක. ඉස්ලාම් දහම ලෙස සලකනු ලබන්නේ මුහම්මද් නබි තුමා දේශනා කල කුරානය සහ හදිස් පමණි. කෙසේ වෙතත් ඉස්ලාම් දහම පිළිපදින මුස්ලිම්වරුන් කාලයාගේ ඇවෑමෙන් දහමට අලුත් කොටස් එකතු කිරීමට පටන් ගත්හ. ඒ අනුව නබිතුමාගේ අහාවයෙන් කලක් යාමේදී අල්ලාහ්ගෙන් ඍජුවම අයැදීම වෙනුවට මළවුන් හරහා තම අවශ්‍යතා ඉටු කර ගැනීම ආරම්හ විය. තවද වාර්ෂිකව එම මළවුන් වෙනුවෙන් උත්සව පැවැත්වුහ. එම මළවුන්ගේ සොහොන් වටා වට රවුම් ගියහ. එහෙත් මේවා ඉස්ලාම් දහමට පටහැනි දේවල් ය. මෙවැනි වැරදි දැක දැකත් බොහෝ අය නිහඬව සිටියහ. එවන් සමයක මුහම්මද් ඉබ්නු අබ්දුල් වහ්හාබ් තුමා ඒවාට විරුද්ධව හඬ නැගුවේය. තවද නිර්මල ඉස්ලාම් දහම ජනතාව අතරට ගෙන යාම සඳහා දැඩි උත්සාහයක් ගත්තේය. එම ව්‍යාපාරය ඇතැමුන් විසින් "වහාබ් වාදය" ලෙස නම් කළහ.

මුහම්මද් ඉබ්නු අබ්දුල් වහ්හාබ් තුමා ක්‍රි.ව.1703 දී රියාද් නගරයට උතුරෙන් පිහිටි අයිනා යන ගමේ උපත ලබා තිබේ. එතුමා වයස 10 වන විට මුළු කුරානයම කටපාඩම් කල හාෆිස් වරයෙකු විය. හම්බලි මස්හබය හදාරන ලද එතුමා කුරානයේ විවරණයන්ද අකිදා සම්බන්දයෙන්ද හදාරා තිබේ. තවද එදා ඉස්ලාමිය ලෝකයේ විශාල ප්‍රසිද්ධියක් ලබා සිටි ඉබ්නු තයිමියා සහ ඉබ්නු අල් කයියුම් යන විද්වතුන්ගේ පොත් පත් හදාරා තිබේ. එතුමාගේ පියාද ඉස්ලාමිය විද්වතෙකි. 

මුහම්මද් ඉබ්නු අබ්දුල් වහ්හාබ් තුමා සිදු කලේ එදා පිරිහී ගොස් තිබුණු ඉස්ලාම් දහම ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීමයි. එදා ඔහුට දැක ගත හැකි වුයේ මුස්ලිම් ජනතාව අල්ලාහ් වෙනුවට අව්ලියා යැයි කියා ගන්නා අයගේ සොහොන් වලට ගොස් වැඳුම් පිදුම් කිරීමත් තම අවශ්‍යතා වෙනුවෙන් එම අව්ලියා වරුන්ගෙන් කන්නලව් කිරීමටත්ය. තවද අල්ලාහ් වෙනුවෙන් පමණක් දිය යුතු පඬුරු සහ කැප කිරීම්  අව්ලියා යැයි කියා ගන්නා අය වෙනුවෙන් සිදු කළහ. තවද කව්බාව තවාෆ් කිරීම වෙනුවට සාස්තෘවරුන්ගේ සොහොන් වටා තවාෆ් කිරීම උත්සවාකාරයෙන් සිදු කලෝය. එහෙත් ඉස්ලාම් දහමින් අනිවාර්‍ය කොට ඇති සලාතය සහ හජ් වන්දනය බොහෝ අය විසින් අත්හරින ලදී. 

මෙවැනි දේවල් වලට විරුද්ධ වීම සෑම මුස්ලිම්වරයෙකුගේම අනිවාර්‍ය වගකීමකි. එහෙත් එසේ කිරීමට බොහෝ විද්වතුන් ඉදිරිපත් නොවුයේ එම වැරදි කරන අයගේ බලවත් විරෝදය නිසාය. කෙසේ වෙතත් මුහම්මද් ඉබ්නු අබ්දුල් වහ්හාබ් තුමා නිර්භයව තම ප්‍රතිසංස්කරණ වැඩ පිළිවෙලක් දියත් කළේය. කෙසේ වෙතත් ඒ සඳහා ඔහුට උදව් කලේ සුළු පිරිසක් පමණි. අනෙක් අතට දහම නොදත් බහුතර ජනතාව ඊට විරුද්ධ විය. එසේ තිබියදීත් ඔහු තම සටන අත්හැරියේ නැත. ඒ සඳහා ඔහු එදා සිටි පලකයින්ගේද සහය ලබා ගත්තතේය. එහි ප්‍රතිපලයක් ලෙස ඔහුට නැවත ඉස්ලාම් දහම එහි නිවැරදි ස්වරුපයෙන් ගොඩ නැගීමට හැකි විය. ඔහුගේ බලය ශක්තිමත් වන විට එදා සිටි විදේශික අක්රමිකයින් ද තැති ගත් අතර එම සංවිදානයට විරුද්ධව ඔවුන්ද පෙළ ගැසුනහ. ඒ අනුව ජනතාව අතර වහාබ් වාදය යන භීතිකාව සුද්දන් විසින් නිර්මාණය කොට දියත් කරන ලදී. එහි ප්‍රතිපලයක් ලෙස අදටත් මුහම්මද් ඉබ්නු අබ්දුල් වහ්හාබ් තුමාගේ නම ඇසු පමණින් ඇතැම් අය බියට පත් වන්නේය. විශේෂයෙන්ම නොමග ගිය මුස්ලිම්වරුන් එම සංවිධානයට තදින්ම විරෝදය දක්වන්නේය. 

By Fasy Ajward, B.Sc(PhysicsSp) Hons.Japura.

Ex: Research officer at Ceylon Institute of Scientific and Industrial Research.

https://www.facebook.com/thetruepathofislam

http://truepath1.blogspot.com/