හජ් වන්දනය සහ ඉබ්‍රාහිම් නබි තුමා (Hajj and Prophet Ibrahim)


හජ්වන්දනය යනු ඉස්ලාම් දහමින් නියම කොට ඇති අනිවාර්ය කරුණු අතරින් පස්වැන්න වේ. එම වන්දනය සහ ඉබ්‍රාහිම් නබිතුමාගේ ජිවිත කතාව අතර ඉතා සමීප සම්බන්දයක් දැක ගත හැකිය. ඉබ්‍රාහිම් නබිතුමා කව්රුන්ද යත් දැනට වසර 4000 කට පමණ පෙර ඉරාකයේදී උපත ලැබූ නබිවරයෙකි. ජේසු තුමා මෙන්ම මුහම්මද් නබි තුමා පැවත එන්නේ එතුමාගේ පරම්පරාවෙනි. ඉබ්‍රාහිම් නබි තුමාගේ නම 69 ම වතාවක් අල් කුරානයේ සඳහන් කොට ඇත. ඉබ්‍රාහිම් නබිතුමාට අල්ලාහ්ගේ මිතුරා යන අනවර්ථ නාමයෙන්ද ආමන්ත්‍රණය කරනු ලැබේ. 

මුස්ලිම්වරුන්ගේ ප්‍රධාන දේවස්ථානය වන මක්කාවේ පිහිටි කව්බාව මුලින්ම ප්‍රතිනිර්මාණය කළේ ඉබ්‍රාහිම් සහ ඔහුගේ පුත්‍ ඉස්මායිල් යන නබිවරුන් දෙදෙනා විසිනි. එම දේවස්ථානය නිර්මාණය කිරීමෙන් පසු ඉබ්‍රාහිම් නබිතුමා අරෆා කන්දට නැග හජ් වන්දනය සඳහා අරාධනා කල බව කුරානයේ දැක්වේ. මේ වන විට වසරක් පාසා මිලියන සංඛ්‍යාවක් දෙනා  හජ් වන්දනය ඉටු කිරීම පිණිස මක්කාවට ඇදී යන්නෝය. 

හජ් වන්දනය පුරාවට ඉබ්‍රාහිම් නබිතුමාගේ ජිවිතය අලලා සිදු වුනු බොහෝ දේවල් ඇතුලත් වේ. ඒ අනුව සාතන් හට ගල් ගැසීම, සෆා සහ මර්වා කඳු ගැට දෙක අතර දිවීම, උලුහියා දීම ඊට ඇතුලත් වේ.

ඉබ්‍රාහිම් නබි තුමාට දාව ඉස්මායිල් නබිතුමා උපත ලැබුවේ ඉබ්‍රාහිම් නබිතුමාගේ වයස 80 ව ඉක්මවා ගිය පසුවය. එසේ තිබියදී අල්ලාහ්ගේ නියෝගය පරිදි හාජරා තුමියවත් ඇයගේ දරුවාත් කාන්තාරය මධ්‍යයේ හැර දමා පැමිණීමට අල්ලාහ් නියෝග කළේය. එම නියෝගය ලැබෙන විට කව්බාව අද මෙන් එම ස්ථානයේ තිබුනේ නැත. එය ජනාවාස ඇති ස්ථානයක්ද නොවිය. එදා එහි සම්සම් ලිඳ තිබුනේද නැත. 

හාජරා තුමියවත් ඇයගේ කිරිකැටි දරුවාත් මිනිස් පුරුටක් නැති කාන්තාරයේ හැර දමා පැමිණීමට සිදුවීම ඉබ්‍රාහිම් නබිතුමාගේ දේව විශ්වාසය උරගා බැලීමකි. එවැනි දරුණු නියෝගයක් ලැබුණු විට ඉබ්‍රාහිම් නබි තුමා කලේ ඊට එකඟ වීමයි. ඒ අනුව ඉබ්‍රාහිම් නබි තුමා අල්ලාහ්ගේ නියෝගය ඉටු කිරීම පිණිස කව්බතුල්ලාව තිබෙන තැනට තම භාර්යාව සහ දරුවා රැගෙන ගියේය. ඔහු පෙරලා එන ගමනේදී හාජරා තුමිය ඉබ්‍රාහිම් නබිතුමාගේ නම කියමින් කෑ ගැසුවත් ඔහු ඔවුන් දෙස හැරී බැලුවේ නැත. අවසානයේදී හාජරා තුමිය, "ඉබ්‍රාහිම් මේ අල්ලාහ්ගේ නියෝගයක් දැයි" විමසුවාය. එම අවස්ථාවේදී ඉබ්‍රාහිම් නබි තුමා ඔලුව වනා සංඥා කළේය. එය දුටු හාජරා තුමිය, "එසේ නම් අල්ලාහ් අපව බලා ගනීවි" යැයි සිත හදා ගත්තාය.

මෙම ගමන සඳහා හාජරා තුමිය රැගෙන ගිය අහාර සහ ජලය අවසාන විය. මේ හේතුවෙන් ඇයට කෑමට හෝ බිමට කිසිවක් නොවීය. මේ නිසා ඇය අසල තිබුණු සෆා කඳු ගැටයට නැග කව්රුන් හෝ ඒ අසලින් යනවාදැයි බැලුවා ය. එහෙත් එම කාන්තාරයේ කිසිවෙකු දැක ගැහ හැකි වුයේ නැත. පසුව ඒ අසල තිබුණු මර්වා  කඳු ගැටය වෙත දිව ගියේ කව්රුන් හෝ එම ස්ථානයෙන් යනවා දැයි බැලීම සඳහාය. ඇය කොපමණ දිව්වත් එම ස්ථානයෙන් කිසිවෙකු ගියේ නැත. කෙසේ හෝ ඒ වන විටත් ඇය එම කඳු ගැට දෙක අතර සත් වතාවක්ම දිව ගොස් තිබුනේය. අවසානයේදී ඇයට දැක ගත හැකි වුයේ ඉස්මායිල් තුමාගේ පාදය අසලින් හාස්කමක් මෙන් උල්පතක් මතු වීමයි. එය දුටු වහාම ඇය එම ස්ථානය වෙත ගියාය. පසුව හිබ්රු බසින් "සම් සම්" යැයි පවසමින් එම උල්පත වටා වැලි බැම්මක් සදා ගත්තාය. එදා මතුවූ එම ජල උල්පතින් ඇයගේ තිපාසය සහ බඩගින්න නිවා ගත්තාය. එම ස්ථානයේ අද සම්සම් ලිඳ පිහිටා තිබේ. ඇත්ත වශයෙන්ම එය මහා හාස්කමක් වේ. සම්සම් ලිඳෙන් සාමාන්‍ය දිනවලදී දෛනිකව ජලය ලීටර 150,000 ක් පමණ පොම්ප කරන අතර හජ් උත්සව කාලයේදී ලීටර 450,000 ක් පමණ පොම්ප කරනු ලැබේ. එහෙත් එම ලිඳ අසල ගංගාවක් දැකිය නොහැකිය. 

හජ් උත්සවයේදී උලුහියා හෙවත් සිව්පා සතෙක් ඝාතනය කිරීම සහ ඉබ්‍රාහිම් නබි තුමා අතර සම්බන්දයක් තිබේ. ඉස්මායිල් නබි තුමාව ඝාතනය කිරීම සඳහා ඉබ්‍රාහිම් නබි තුමා සිහිනයක් දුටුවේය. එම සිහිනය දින තුනක් තිස්සේ එක දිගටම දැකීම නිසා ඉබ්‍රාහිම් තුමා එය ක්‍රියාවට නැගීම සඳහා සුදානම් වූ අතර ඒ බව ඉස්මායිල් තුමාට සැළකළේය. ඉස්මායිල් තුමා ද ඊට පුර්ණ එකඟතාවය පල කර සිටියේය. ඉන් පසු ඉබ්‍රාහිම් නබිතුමා තම පුතු ද රැගෙන මීනා නගරය වෙත පිය නැගුවේය. එසේ යන ගමනේදී සාතන් පැමිණ කිහිප අවස්තාවක්ම ඊට බදා කළේය. එසේ බදා කරන සෑම විටම ඔහුව පලවා හැරීම සඳහා ඉබ්‍රාහිම් නබිතුමා ගල් වලින් ගැසුවේය. එම සිද්ධිය සංකේතවත් කිරීම සඳහා එම ස්ථානයන්හි කුළුණු තුනක් ස්ථාපනය කොට තිබේ. හජ් සඳහා යන බැතිමතුන් සියලු දෙනාම එම කුළුණු වලට ගල් ගැලීම හජ් වන්දනාවේ එක් අනිවාර්ය අංගයකි. 

ඉබ්‍රාහිම් නබි තුමා, ඉස්මායිල් නබි තුමාව අල්ලාහ් වෙනුවෙන් ඝාතනය කිරීම සඳහා කල උත්සාහය අල්ලාහ් පිළිගත් අතර එය සිදු වීමට ඉඩ නොදී ජිබ්‍රිල් දේවදුතයා ගෙනෙන ලද බැටළුවා ඒ වෙනුවෙන් ඝාතනය කිරීමට නියෝග කළේය. මෙම සිදුවීම සංකේතවත් කිරීම සඳහා හජ් වන්දනය තුල සිව්පා සතෙකු ඝාතනය කිරීම ඇතුලත් වේ. එසේ ඝාතනය කරනු ලබන සතාගේ මාංශ ජනතාව අතර බෙදා දෙනු ලැබේ. 

By Fasy Ajward.B.Sc(Sp.Phy)Hons.J.Pura,
Ex: Research officer at Ceylon Institute of Scientific and Industrial Research.

Twiter:- thetrue_path

Comments

Popular posts from this blog

අල්ලාහ් කවුද? (Who is Allah?)

අලුත් අවුරුදු සැමරීම ගැන ඉස්ලාම් පවසන්නේ කුමක්ද? (What does Islam say about celebrating New Years?)

ඉස්ලාම් දහම තුල ඉවසීම වෙනුවෙන් ඉහළ වටිනාකමක් ලැබෙන්නේ ඇයි? (Why is patience highly valued in Islam?)