ඉස්ලාමයට අනුව දෙමාපියන් සඳහා යුතුකම් (Duties for parents according to Islam)

දෙමව්පියන්ට දරු සෙනෙහස සහජයෙන්ම පිහිටන්නේය. මේ නිසා ඔවුන් දරුවන් කෙරෙහි පමණ ඉක්මවා ආදරය කරන්නේය. කෙසේ වෙතත් දරුවන්ට මව් පිය සෙනෙහස කියා දිය යුතුව තිබේ. එම හේතුවෙන් අල් කුරානය දරුවන්ගේ වගකීම් වලට වඩා වැඩියෙන් දෙමව්පියන්ගේ වග කිම් ගැන පවසා තිබේ.

සෑම දරුවෙක්ම මෙලොවට බිහිවන්නේ දෙමව්පියන් නිසාය. ඒ අනුව සෑම මවක්ම ළමයෙක් පිළිසිඳ ගත් දා සිට දස මසක් පුරා එම දරුවාව තම කුසේ දරාගෙන සිට ඉතා අමාරුවෙන් ඔහුව මෙලොවට බිහි කරන්නේය. එම කාලය පුරා නොයෙකුත් ප්‍රශ්න වලට මුහුණ දෙන්නේය. දරුවා බිහි කල පසු ද හරි හැටි නින්දක් ලබන්නේ නැත. එපමනක් නොව දරුවන් වෙනුවෙන් සෑම දෙයක්ම කැප කරමින් ඔහුව රැක බලාගන්නේය. එපමනක් නොව වසර දෙකක් පුරා තම ලේ කිරි කොට ඔවුන්ව පෝෂණය කරන්නේය. පියවරුන්ද තම දරුවන් වෙනුවෙන් හිහඬ ලෙස බොහෝ දේවල් කරන්නේය. මේ සෑම දෙයක්ම කරන්නේ දරු සෙනෙහස නිසාය. 

දරුවෙක් ඉපදුනු පසු ඔවුන් ලොකු වන තුරු දෙමව්පියන් විශාල කාර්ය භාරයක් කරන්නේය. ඒ අතර ඔවුන්ගේ අධ්‍යාපනය සහ හැදියාව ප්‍රධාන තැනක් ගනී. මේ සෑම දෙයක්ම කරන්නේ විශාල බලාපොරොත්තු ඇතුව ය. එහෙත් කනගාටුවට කරුණ නම් දෙමව්පියන් මහලු වූ පසු බොහෝ අයට දෙමව්පියන් කල කැප කිරීම අමතක වී යාමය. මේ හේතුවෙන් ඇතැම් දරුවන් තම දෙමව්පියන්ට කෘත ගුණ සැලකීම කෙසේ වෙතත් ඔවුන්ව මහලු මඩම් වලට යොමු කරන්නේය. එය කොතරම් විශාල ගුණමකු කමක්ද?

අල් කුරානය දෙමව්පියන් සම්බන්දයෙන් මෙසේ පවසා ඇත. “(නබියේ!) ඔබගේ දෙවියන් ඔහු හැර වෙන කිසිවෙකුට ඇදහිය නොයුතු යැයි අණ කර ඇත. තවද දෙමව්පියන් හට ස්තුතිවන්ත වන ලෙසටද අණ කරන්නේය. ඔවුන්ගෙන් කෙනෙකු හෝ නැතහොත් දෙදෙනාම මහළු වියට පත් වූ පසු ඔවුන්ව (වෙන්කර) පලවා නොහරිනු. ඔවුන්ට (නින්දා කොට) ‘චී’ යනුවෙන් (අවමන්) නොකරනු. ඔවුන්ට ගෞරවාන්විතව අමතනු. නුඹ එම දෙදෙනා වෙනුවෙන් කරුණාව සමග නිහතමානී කමේ පියාපත පහත් කරනු! (තවද) 'මාගේ දෙවියනි! බාල වියේදී එම දෙදෙනාම මාව රැකගත් අකාරයටම එම දෙදෙනාටම කරුණාව පහල කරනු මැනව'යි පවසනු!” (කුරානය 17:23,24).

මෙම කුරආන් වැකිය අනුව දෙමව්පියන්ට අගව්රව වන අකාරයට 'චී' යනුවෙන් පැවසීම පවා වරදකි. එසේ තිබියදී ඇතැම් අය දෙමව්පියන්ට බැනීම කොතරම් වරදක් දැයි සිතා බැලිය යුතු නොවේද? තවත් සමහරු දෙමව්පියන් මහලු වූ පසු ඔවුන්ගෙන් සිදු වූ ඇතැම් සුළු වැරැද්දක් පවා උලුප්පා දක්වමින් ඔවුන්ට බැන වදින්නේය. මෙය විශාල පාපයක් වේ. මෙවැනි ක්‍රියාවන් නිසා කෙනෙක් කොතරම් පින් දහම් කලත් නරකාදියට යා හැකිය. මෙම නබි වදන් වලින් අපට එහි බැරෑරුම් කම තේරුම් ගත හැකිය. 

දෙමව්පියන් සම්බන්දයෙන් එක් සහාබිවරයෙක් නබිතුමාගෙන් මෙසේ විමසා ඇත: "නබිතුමාණෙනි! දෙමව්පියන් වෙනුවෙන් දරුවන්ගේ යුතුකම් මොනවාද? ඊට පිළිතුරු වශයෙන් "ඔවුන් ඔබගේ ස්වර්ගය හෝ නිරය වේ" යැයි ඔහු පැවසුවේය" (ඉබ්නු මාජා). තවත් හදිසයක සඳහන් වන ආකාරයට දෙමව්පියන් කෙනෙකුගේ ස්වර්ගයට දොරටුව වේ. කැමති කෙනෙකුට එය ආරක්ෂා කල හැකිය. කැමති කෙනෙකුට එය විනාශ කර ගත හැකිය. තවත් හදිසයක සඳහන් වන්නේ ස්වර්ගය මවකගේ දෙපා මුල ඇති බවයි. තවද පියෙකුගේ සතුට අල්ලාහ්ගේ සතුට ට හේතුවක් වන බව නබිතුමා පවසා ඇත. 

දෙමව්පියන්ට කීකරු වීම සෑම විටම කල යුතු දෙයක් වුවත් අල්ලාහ් හට සමානයන් තැබීමට ඔවුන් අණ කලේ නම් පමණක් ඊට අවනත විය යුතු නැත. මෙම කුර්ආන් වැකියෙන් එය විස්තර කොට ඇත. “දෙමව්පියන්ට උදව් උපකාර කරන මෙන් අපි මිනිසුන් හට හොඳ ඔවදන් දුන්නෙමු. එහෙත් දෙවියන් හට වෙනත් දෙයක් සමාන කරන මෙන් (ඔවුන්) ඔබට බල කලේනම් ඔබ ඒ දෙදෙනාටම අවනත නොවනු! මා වෙතම ඔබ ආපසු පැමිණිය යුතුය. ඔබ කරමින් සිටි දේ පිලිබඳ ව එම අවස්ථාවේදී මා ඔබට දැනුම් දෙන්නෙමි” (අල්-කුර්ආන් 29:8).

ඉස්ලාම් දහම අනුව ජිහාදයට සහබාගි වී තම ජීවිතය අල්ලාහ් වෙනුවෙන් පරිත්‍යාග කිරීම විශාල කුසල් ක්‍රියාවකි. එහෙත් ජිහාදයට සහභාගිවී අල්ලාහ් වෙනුවෙන් දිවි පිදීමට වඩා දෙමව්පියන්ට සැළකීම උතුම් ක්‍රියාවක් වේ.

එක් අවස්ථාවකදී පියාට බැනීම විශාල පවක් බව නබිතුමා සහාබා වරුන් සමග පැවසුවේය. එවිට සහාබා වරුන් පුදුමයට පත්ව කව්රුන් හෝ තම පියාට බනිවිදැයි විමසුවෝය. එවිට නබිතුමා පැවසුවේ කෙනෙක් වෙනත් කෙනෙකුගේ පියාට බැනීම නිසා ඔහු තම පියාට බැණුම ලබා දෙන බවයි. 

දරුවන් ඇතිදැඩි කිරීමේදී දෙමව්පියන් හටද විශාල වගකීමක් පැවරෙන්නේය. එය නිසි ලෙස ඉටු නොවන්නේ නම් තමන් අස්වැද්දු දේවල් වල පල නෙලා ගැනීමට සිදු වන්නේය. මේ නිසා කුඩා කාලයේදී දරුවන්ට නිසි මග පෙන්වීම හරියාකාරව සිදු විය යුතුය. ඒ අනුව ලෞකික අධ්‍යාපනයට මෙන්ම ආගම කෙරෙහිද අවදානය යොමු කල යුතුය. එය නිසි ලෙස ඉටු නොවුයේ නම් දරුවන් නිසා දෙමව්පියන්ට නිරයට යාමට සිදු විය හැකිය. මෙම කුර්ආන් වැකියෙන් එය විස්තර කොට තිබේ. "විස්වාසවන්තයිනි! මිනිසුන්ද ගල්ද ඉන්දන බවට පත්කළ හැකි නිරයේ ගින්නෙන් ඔබ, ඔබවද ඔබගේ පව්ලේ අයවද බේරා ගනු. එහි දැඩි හැකියාවන් ඇති ශක්තිසම්පන්න මලායිකාවරුන් පත් කරනු ලැබ ඇත්තේය. අල්ලාහ් ඔවුන්ට දෙන නියෝගවලට ඔවුන් වෙනසක් නොකරන්නෝය. ඔවුන් තමන්ට දෙනු ලබන නියෝග (අකුරටම) ඉටු කරන්නෝය” (අල්-කුර්ආන් 66:6).

දෙමව්පියන් ජිත්ව සිටියේදී මෙන්ම ඔවුන් මිය ගිය පසුද ඔවුන් වෙනුවෙන් කල හැකි බොහෝ දේවල් තිබේ. ඒ අනුව ඔවුන් ජිවත්ව සිටියදී හජ් වන්දනාව සඳහා සුදුසුකම් ලැබ එය ඉටු කිරීමේ චේතනාව තිබියදී මිය ගොස් ඇත්නම් හැකියාව ඇති ළමුන්ට දෙමව්පියන් වෙනුවෙන් එය ඉටු කල හැකිය. උපවාසය සඳහාද එය වලංගු වන්නේය. මේ හැරුණු විට දෙමව්පියන් මිය යන විට කෙනෙකුට ණයක් ගෙවීමට තිබුනේ නම් එය පියවා හැරීම ඉතා වැදගත් කරුණකි. ඇයිද යත් ණය ගෙවන තුරු කෙනෙකුට ස්වර්ගයට යා නොහැකි බව නබිතුමා පවසා ඇති නිසාය. මේ හැරුණු විට ඔවුන් වෙනුවෙන් දුආ ප්‍රර්ථනා කිරීම දරුවන්ගේ යුතුකමකි. මේ සඳහා අල් කුරානයේ බොහෝ ප්‍රාර්ථනයක් සඳහන් කොට ඇත. ඔවුන් වෙනුවෙන් වතුර නොමැති පලාතක ජිවත්වන ජනතාවගේ ප්‍රයෝජනය සඳහා ලිඳක් හරා දීම හෝ වෙනත් එවැනි දෙයක් සිදු කිරීම සදකතුල් ජාරියා ක්‍රියාවකි. එවැනි දෙයක් කිරීමෙන් ජනතාව ඉන් ප්‍රයෝජන ගන්නා තාක් ඔවුන්ට එහි පින නිරන්තරයෙන් ලැබෙමින් පවතින්නේය.

By Fasy Ajward.B.Sc (Sp.Phy) Hons.Japura,

Ex: Research officer at Ceylon Institute of Scientific and Industrial Research.

https://www.facebook.com/thetruepathofislam

http://truepath1.blogspot.com/

Twitter:- thetrue_path